De geheimecommissielonenaanslag

Auteurs : Jan Van Dyck en Christian Buysse
Pagina's : 189
Prijs : 96,00 EUR (incl. BTW)
ISBN-nummer : 978-90-6738-192-5
Jaar van uitgave : 2011

Een ‘geheim commissieloon’ van 100 EUR kost een vennootschap in totaal 409 EUR : 100 EUR commissieloon en 309 EUR bijzondere aanslag.

Deze belasting kent geen gradaties. Als zij verschuldigd is, is zij het tegen de volle 309 %. Zij kan - minstens volgens de fiscus - nooit verminderd worden. Goede of kwade trouw speelt geen rol. Of de genieter zelf op het voordeel belast is geweest, heeft in principe ook geen belang. ‘Geheim’ hoeft het commissieloon niet te zijn. De bijzondere aanslag is onverbiddelijk verschuldigd, ook als de genieter gekend is. Het hoeft trouwens niet om ‘commissielonen’ te gaan. Elke beroepsmatige vergoeding en elke verdoken meerwinst ligt in het vizier.

Alle vennootschappen, VZW’s en andere rechtspersonen, kunnen ermee te maken krijgen. Klein of groot maakt geen verschil. En het gebeurt vlugger dan verwacht. Dat een vergoeding niet op individuele loonfiches gerapporteerd wordt, volstaat om de geheimecommissielonenaanslag van toepassing te maken. Op die manier hangt de bijzondere aanslag iedereen als een zwaard van Damocles boven het hoofd. Zeker na de pijnlijke administratieve ‘instructie’ van deze zomer die de mogelijkheden van de belastingambtenaren om af te zien van het opleggen van de bijzondere aanslag, nog verder aan banden heeft gelegd.

Het boek ‘de geheimecommissielonenaanslag’ ontleedt de bijzondere aanslag tot op het bot.

Wie ?

In principe zijn alle vennootschappen en andere rechtspersonen geviseerd. Maar verrassend genoeg, komen de auteurs tot de vaststelling dat sommige rechtspersonen de dans toch nog ontspringen.

Wat ?

Vervolgens wordt onderzocht wat geheime commissielonen zijn. Daaronder vallen zonder meer, de niet op individuele loonfiches gerapporteerde bezoldigingen. Maar wat met voordelen van alle aard ? Komen zij altijd in aanmerking, ook als zij bij de vennootschap niet gepaard gaan met een ‘kost’ ? Ogenschijnlijk heeft de wetgever het probleem opgelost. Maar vraagtekens blijven bestaan.

‘Verdoken meerwinsten’ zijn onder bepaalde voorwaarden ook aan de bijzondere aanslag onderworpen. Dat vergt een bijzondere aandacht. Temeer omdat de belastingadministratie deze voorwaarden in de praktijk eerder minimaliseert. En omdat zij de neiging heeft de notie ‘verdoken meerwinsten’ alsmaar ruimer te interpreteren. Het verwerpen van beroepskosten kan volgens haar ook ‘verdoken meerwinsten’ opleveren. Zorgwekkend is, dat zij daarin door bepaalde rechtspraak wordt gevolgd.

De ficheverplichting

De bijzondere aanslag kan niet los gezien worden van de verplichting tot het opmaken van individuele loonfiches. De auteurs onderzoeken in detail voor welke vergoedingen er individuele fiches moeten worden opgesteld, en voor welke niet.

In de praktijk gaat men er meestal van uit, dat geen fiches moeten worden opgesteld, als de genieter van het commissieloon een factuur uitreikt. Maar dat uitgangspunt vergt nogal wat nuances. In de rechtspraak is al gesteld, dat een factuur nooit een fiche kan vervangen.

Wat rest er van de uitwegen ?

De auteurs staan uitgebreid stil bij de ‘uitwegen’ : de mogelijkheden die er vroeger bestonden om aan de bijzondere aanslag te ontsnappen, en het weinige dat daar vandaag van overblijft.

De belastingadministratie neigt de jongste jaren naar een onophoudelijk strengere toepassing van de bijzondere aanslag, waardoor deze heffing al lang te lijden heeft aan ‘overkill’. Dat komt onder meer ook, omdat het tarief ervan (309 %) in alle gevallen veel hoger is, dan het verlies aan belasting en sociale bijdragen waarvoor hij geacht wordt een compensatie te zijn.

Een strafsanctie ?

Dat brengt de auteurs tot een uitgebreide status quaestionis omtrent het mogelijk strafrechtelijk karakter van de geheimecommissielonenaanslag. Het Hof van Cassatie heeft de deur op een kier gezet. Maar voorlopig wil de fiscus zelf niet volgen.

De minister van Financiën heeft zijn Administratie nu toch opgeroepen het strafrechtelijk karakter van de bijzondere aanslag te aanvaarden, daar waar de aanslag wordt opgelegd, terwijl er geen verlies voor de Schatkist is. Via die weg moet het mogelijk zijn de opgelegde aanslag in sommige gevallen te milderen.

Voordelen uit omkoping

De auteurs staan ten slotte ook nog kort stil bij de toepassing van de bijzondere aanslag op sommen die besteed zijn aan omkoping. De financiële kostprijs van de aanslag loopt hier nog hoger op dan in het klassieke geval van een ‘geheim commissieloon’.

De auteurs

Jan Van Dyck is Licentiaat in de Rechten (Universiteit Antwerpen) en specialiseerde zich in het fiscaal recht aan de Fiscale Hogeschool te Brussel. Hij is van bij het begin hoofdredacteur van de fiscale nieuwsbrief ‘Fiscoloog’, en sinds 983 fiscaal columnist bij het financieel-economisch magazine ‘Trends’. In 200 vestigde hij zich als advocaat bij de balie te Antwerpen. Vandaag is hij als advocaat-vennoot verbonden aan het kantoor ‘Huber & Crommen Advocaten’ te Antwerpen.

Christian Buysse is Licentiaat in de Rechten (Universiteit Gent) en ‘Gediplomeerde in de Gespecialiseerde Studies van Fiscaal Recht’ (VUB). Sinds 998 is hij werkzaam binnen de fiscaal-juridische redactie van Uitgeverij Biblo en werkt hij vanuit die hoedanigheid mee aan de fiscale nieuwsbrieven ‘Fiscoloog’ en ‘Fiscoloog Internationaal’. Hij is laureaat van de ‘Fiskofoonprijs’ 996 en sinds juli 202 erkend (intern) belastingconsulent (IAB).